Praca zdalna i kontrole trzeźwości w pracy – nowe regulacje

Kontrola trzeźwości- wymagania

Zgodnie z nową regulacją, pracodawca będzie mógł wprowadzić kontrolę trzeźwości pracowników jedynie gdy będzie to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników, innych osób lub ochrony mienia. Wprowadzenie takiej kontroli będzie musiało być poprzedzone ustaleniami w układzie zbiorowym pracy, w regulaminie pracy lub w obwieszczeniu. Dodatkowo pracodawca będzie musiał poinformować pracowników o wprowadzeniu kontroli, nie później niż 2 tygodnie przed rozpoczęciem kontroli trzeźwości.

Badanie

Badanie będzie polegało na stwierdzeniu braku alkoholu w organizmie pracownika albo obecności alkoholu wskazujące na stan po użyciu alkoholu lub stan nietrzeźwości. Warunki i metody kontroli trzeźwości określi odpowiednie rozporządzenie. Analogicznie będzie działać kontrola na obecność środków działających podobnie do alkoholu.

W momencie wykazania obecności alkoholu w organizmie pracownika wskazującą na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości, pracodawca nie będzie mógł dopuścić go do pracy. Jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pracownik stawił się do pracy w powyższym stanie, pracodawca również nie dopuszcza pracownika do pracy. Za stawienie się do pracy w stanie po użyciu alkoholu albo stanie nietrzeźwości, pracodawca będzie mógł zastosować kary pieniężne.

Przetwarzanie danych

Pracodawca przetwarza informacje o dacie, godzinie i minucie badania oraz jego wyniku wskazującym na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości wyłącznie w przypadku, gdy jest to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników, innych osób, ochrony mienia i przechowuje te informacje w aktach osobowych pracownika przez okres nieprzekraczający roku od dnia ich zebrania.

Praca zdalna

Praca zdalna była dotychczas jedynie uregulowana w przepisach antycovidowych. Teraz wedle ustawy będzie to praca wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.

Dane osobowe bezpieczne podczas zdalnego nauczania

Praca zdalna będzie mogła być wykonywana z polecenia pracodawcy lub na wniosek pracownika. Uwzględnienie wniosku o prace zdalna będzie obowiązkowe przy wniosku: pracownicy w ciąży, pracownika wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 4. roku życia, a także pracownika sprawującego opiekę nad innym członkiem najbliższej rodziny lub inną osobą pozostającą we wspólnym gospodarstwie domowym, posiadającymi orzeczenie o niepełnosprawności albo orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, o wykonywanie pracy zdalnej, chyba że nie jest to możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika. Pracodawca będzie miał 7 dni na wskazanie przyczyny odmowy wniosku od dnia jego złożenia.

Praca zdalna wykonywana z polecenie pracodawcy będzie dotyczyła jedynie wyjątkowych przypadków np. w okresie obowiązywania stanu nadzwyczajnego, stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii. Polecenie pracy zdalnej można będzie cofnąć w każdej chwili, z dwudniowym wyprzedzeniem.

Kolejnym typem pracy zdalnej będzie praca okazjonalna, czyli taka wykonywana na wniosek pracownika do 24 dni w roku kalendarzowym. Wymogi dotyczących pozostałych typów pracy zdalnej nie będę w tym przypadku obowiązywać, kontrola pracy okazjonalnej pracy zdalnej będzie bowiem ustalana z pracownikiem.

Zasady pracy zdalnej

Zgodnie z przepisami zasady wykonywania pracy zdalnej będą ustalane w porozumieniu pomiędzy pracodawcą a związkiem zawodowym. Jeżeli w terminie 30 dni od dnia przedstawienia projektu porozumienia przez pracodawcę nie dojdzie do zawarcia porozumienia, pracodawca określi zasady wykonywania pracy zdalnej w regulaminie, uwzględniając uwagi związków zawodowych.

W przypadku braku działających organizacji związkowych, zasady pracy zdalnej będą określone w regulaminie po konsultacjach z przedstawicielami pracowników.

Obowiązki pracodawcy

Pracującemu zdalnie pracodawca zapewni:

1. materiały i narzędzia pracy, w tym urządzenia techniczne, niezbędne do wykonywania pracy zdalnej;
2. instalację, serwis, konserwację narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej lub pokryć niezbędne koszty związane z instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, a także pokryć koszty energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej;
3. pokrycie kosztów energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych niezbędnych do wykonywania pracy;
4. pokrycie innych kosztów bezpośrednio związanych z wykonywaniem pracy zdalnej;
5. niezbędne szkolenia i pomoc techniczną.

Przeprowadzanie kontroli w okresie pandemii oraz  kwestia taryfikacji kar –  stanowiska organów europejskich

Kontrola wykonywanej pracy zdalnej będzie przeprowadzona wedle ustaleń z regulaminu, porozumieniu lub polecenia. Przeprowadzanie kontroli nie będzie mogło naruszać prywatności pracownika i innych osób oraz utrudniań korzystania z pomieszczeń domowych.

Podsumowanie

Na powyższe regulacje z niecierpliwością czeka rynek, który zdążył już przyzwyczaić się do pracy zdalnej a brakowało regulacji pozwalającej trwale wpisać tę formę w kulturę organizacji pracy. Badanie zaś trzeźwości pracowników to nierychliwy, ale słuszny krok w kierunku zapewnienia większego bezpieczeństwa pracodawcom i pracownikom.

Tekst ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw: http://orka.sejm.gov.pl/opinie9.nsf/nazwa/2335_u/$file/2335_u.pdf