NASK (Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa) w związku z Wirtualnym Dniem Miłości przedstawiła zagrożenia, jakie mogą spotkać tych, którzy szukają miłości w Internecie.
Miłość w Internecie
Obecnie coraz więcej osób decyduje się na poszukiwanie miłości przez internet. Nowoczesne technologie oferują wygodę i liczne możliwości poznawania potencjalnych drugich połówek, jednak wiążą się również z pewnymi zagrożeniami. Gdy coraz więcej ludzi przenosi swoje życie osobiste do sieci, kwestia bezpiecznego randkowania online nabiera istotnego znaczenia.
Romance scams
Przestępcy realizujący „romantyczne oszustwa” (ang. romance scams) podszywają się pod osoby poszukujące miłości online, próbując nawiązać romantyczną i intymną relację ze swoimi ofiarami. Celem tych oszustw jest najczęściej wyłudzenie pieniędzy lub innych dóbr (prezenty), a także danych osobowych czy intymnych materiałów, które mogą być później wykorzystane do szantażu. Aby zdobyć zaufanie ofiar, oszuści często wykorzystują fałszywe profile na portalach randkowych lub w mediach społecznościowych. Po nawiązaniu bliskiej relacji – co może nawet trwać całymi tygodniami lub miesiącami – oszuści zaczynają prosić o pieniądze, podając różne mniej lub bardziej wiarygodne powody: nagłe problemy zdrowotne, trudności finansowe, koszty podróży lub zachęta do inwestycji. Ofiary takich oszustw często tracą znaczne sumy pieniędzy oraz doświadczają poważnych konsekwencji emocjonalnych.
Jak tłumaczy Anna Kwaśnik, ekspertka NASK ds. budowania świadomości cyberbezpieczeństwa:
„Oszustwa typy romance scam mogą nieść ze sobą poważne konsekwencje – nie tylko te materialne, ale przede wszystkim psychologiczne, takie jak poczucie wstydu, krzywdy i wykorzystania. Korzystając z portali społecznościowych i serwisów randkowych, nigdy nie mamy pewności, kto jest po drugiej stronie i jakie ma wobec nas zamiary. Dlatego zawsze pamiętajmy o zasadzie ograniczonego zaufania”
Oszustwo rzeźnicze
W ostatnich latach coraz częściej pojawia się odmiana oszustwa romantycznego znana jako „pig butchering” (tłumaczona jako „świniobicie”, gdzie ofiara jest tytułową świnią szykowaną na rzeź). Łączy ona wątek emocjonalny z promowaniem fałszywej inwestycji. W tym schemacie oszust najpierw nawiązuje z ofiarą relację przyjacielską lub romantyczną, a następnie namawia ją do przekazania pieniędzy, np. na zakup kryptowalut. Gdy zasoby finansowe ofiary są wyczerpane lub gdy zaczyna ona coś podejrzewać, oszust nagle znika.
Jak rozpoznać oszustów?
Przestępcy aktywnie działają na popularnych serwisach społecznościowych i portalach randkowych, najczęściej używając fikcyjnych kont. Ich profile są wyjątkowo atrakcyjne, zawierają przyciągające uwagę zdjęcia, a wśród zainteresowań wymienione są giełda, kryptowaluty lub inwestowanie. Dla osób poszukujących miłości online wydają się partnerami bliskimi ideału, ponieważ ich profile sugerują urodę, inteligencję i dobry status materialny. Istnieje wiele narracji stosowanych w oszustwach romantycznych — od fałszywych wiadomości np. „amerykańskiego żołnierza” po wizerunek odnoszącej sukcesy, bogatej i atrakcyjnej inwestorki giełdowej.
Takie osoby nawiązują relację emocjonalną z ofiarą, a następnie stopniowo okradają ją z pieniędzy.
Należy zatem zachować krytyczne myślenie przy weryfikacji tożsamości nowego znajomego. Równocześnie nie wolno uleć złudzeniu, że tylko osoby mniej inteligentne/wykształcone mogą zostać ofiarą oszustów. Zawsze należy zachować czujność.
Wskazówki NASK
Aby nie zostać ofiarą oszustwa NASK wymienia następujące wskazówki:
- Poznając kogoś w sieci, nigdy nie możesz mieć pewności, kim jest ta osoba i jakie ma wobec Ciebie zamiary. Zachowaj szczególną ostrożność i z rozwagą podchodź do relacji, które rozpoczęły się za pośrednictwem internetu
- Sprawdź, czy osoba, z którą nawiązujesz relację, rzeczywiście jest tą, za którą się podaje. Dokładnie zweryfikuj jej tożsamość i zdjęcia, którymi się posługuje. Możesz wykorzystać do tego wyszukiwarkę internetową lub poprosić tę osobę o rozmowę wideo lub aktualne zdjęcie z czymś charakterystycznym.
- Ze szczególną ostrożnością traktuj wszystkie prośby o przesłanie danych czy propozycje zainwestowania pieniędzy, nawet jeśli są to drobne sumy. Nie klikaj też w linki przesyłane przez Twojego rozmówcę, i nie otwieraj otrzymanych załączników
- Przed podjęciem jakichkolwiek decyzji finansowych zawsze zweryfikuj autentyczność inwestycji. Zanim zdecydujesz się na przesłanie jakichkolwiek pieniędzy, porozmawiaj o tym z kimś zaufanym. Nie daj się zwieść obietnicom szybkiego zysku, nawet gdy osoba, z którą rozmawiasz, wydaje się być uczciwa.
- Dbaj o swój wizerunek i nie daj się ponieść emocjom. Pamiętaj, że każde zdjęcie lub film, który udostępnisz drugiej osobie w sieci, mogą zostać użyte w różny sposób – także na Twoją szkodę. Unikaj pochopnych decyzji i nie wysyłaj swoich intymnych materiałów.
- Nie udostępniaj nikomu swoich haseł, danych logowania i innych prywatnych informacji.
- Bądź ostrożny wobec wiadomości, w których nowopoznana osoba podaje się za „amerykańskiego żołnierza”, „lekarkę na misji” lub innego wyjątkowego lub pokrzywdzonego przez los bohatera. Takie wiadomości są często używane przez przestępców do wyłudzenia pieniędzy.
- Jeśli natrafisz w sieci na strony internetowe lub wiadomości, które mogą pochodzić od oszustów, zgłoś sprawę do działającego w NASK zespołu CERT Polska.
Miłość w Internecie – oczywiście, ale przy weryfikacji tożsamości, jak mówił klasyk „zaufanie jest dobre, a kontrola jeszcze lepsza”.
Źródło:
