W ostatnim czasie zaobserwować można spore zamieszanie wokół Geoportalu, tj. aplikacji internetowej stworzonej i prowadzonej przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii. Aplikacja umożliwia przeglądanie i wyszukiwanie określonych danych dotyczących nieruchomości.
W założeniu jest ona bardzo użyteczna. Każdy może bowiem wyszukać na mapie interesującą go nieruchomość, a następnie zweryfikować podstawowe informacje na jej temat. Problem polega na tym, że w przypadku wielu nieruchomości dostępny jest także numer księgi wieczystej. Publiczne udostępnienie takiej informacji w Internecie może budzić duże wątpliwości pod kątem zgodności z przepisami o ochronie danych osobowych, w tym RODO. Faktycznie problem wzbudza duże kontrowersje, gdyż w sprawę zaangażował się Urząd Ochrony Danych Osobowych.
Niebezpieczny dostęp do danych osobowych
Pozyskanie za pośrednictwem Geoportalu numeru księgi wieczystej interesującej nas nieruchomości jest dziecinnie proste. Aplikacja jest publicznie dostępna w sieci (adres strony TUTAJ: https://mapy.geoportal.gov.pl/imap/Imgp_2.html).
Po wyszukaniu na interaktywnej mapie określonej nieruchomości oczom użytkownika ukazuje się kilka informacji o działce, w tym m.in. identyfikator działki, jej numer, czy też jaki jest dla niej organ właściwy. W wielu przypadkach wśród tych informacji znajduje się także numer księgi wieczystej. Aplikacja jest stworzona tak, że po kliknięciu w numer księgi wieczystej, użytkownik jest automatycznie przekierowany do treści konkretnej elektronicznej księgi wieczystej, znajdującej się na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.
Publiczne udostępnienie numerów ksiąg wieczystych nieruchomości w taki sposób może rodzić liczne zagrożenia. Każdy ma możliwość w dowolnej chwili wyszukać na mapie dowolną nieruchomość, a następnie uzyskać dostęp do księgi wieczystej bez uprzedniego posiadania jej numeru. Takie rozwiązanie zdumiewa. Dostęp do treści księgi wieczystej umożliwia bowiem pozyskanie szeregu danych osobowych o właścicielu, współwłaścicielu, czy też o innych osobach mających określone prawa względem nieruchomości, w tym imiona, nazwiska, czy też nr PESEL. Co więcej, z treści księgi wieczystej można pozyskać informacje na temat kondycji finansowej właściciela działki, a w tym na temat hipoteki, czy też innych obciążeń finansowych nieruchomości. Takie dane mogą być bezcenne dla licznych podmiotów, w tym np. dla przedsiębiorców udzielających kredytów i pożyczek. Potencjalne zagrożenia są znaczne.
Dziennik Rzeczpospolita donosi, że w sprawę zaangażował się Urząd Ochrony Danych Osobowych, który stanął na stanowisku, że publiczne udostępnienie numerów ksiąg wieczystych za pośrednictwem Geoportalu może stanowić naruszenie RODO. Dziennik – powołując się na rozmowę z rzecznikiem prasowym UODO – wskazał, że w związku ze złożoną skargą, prezes UODO podjął decyzję o przeprowadzeniu kontroli w Starostwie Powiatowym w Jarocinie. W ramach tej kontroli, organ zbada proces przetwarzania danych osobowych za pośrednictwem właśnie Geoportalu (więcej na ten temat TUTAJ: https://www.rp.pl/Dane-osobowe/302119997-UODO-dostep-do-ksiag-wieczystych-przez-geoportal-powinien-byc-ograniczony.html).