Nowelizacja kodeksu pracy obowiązująca od 21 lutego br. w zakresie kontroli trzeźwości pracowników, przysporzyła wiele pytań i wątpliwości pracodawcom. Jak więc poprawnie przeprowadzić kontrolę trzeźwości?
Przygotowanie
W pierwszej kolejności należy pamiętać, że kontrola trzeźwości musi być wcześniej uregulowana w regulaminie pracy, obwieszczeniu lub układzie zbiorowym pracy. Pracownicy muszą być poinformowani o kontroli trzeźwości na 2 tygodnie przed rozpoczęciem jej funkcjonowania. Następnym wyzwaniem, przed którym stoją pracodawcy, jest wybór odpowiedniej metody badania. Pracodawca powinien też wybrać odpowiednie urządzenie, biorąc nie tylko pod uwagę cenę, ale również elementy o których wspomnimy w dalszej części tekstu. Należy pamiętać, że kontrola trzeźwości może być przeprowadzona wyłącznie przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego. Samo wybrane urządzenie musi być cyklicznie kalibrowane oraz posiadać ważny dokument potwierdzający jego kalibracje lub wzorowanie.
Badanie wydychanego powietrza
To badanie jest przeprowadzane przed ewentualnym badaniem krwi, jeśli stan pracownika na to pozwala. Wydychane powietrze może być badane tzn. alkomatem z użyciem ustnika, metodą spektrometrii w podczerwieni lub utleniania elektrochemicznego. Badanie analizatorem wydechu nie powinno być przeprowadzane wcześniej niż 15 min od zakończenia spożywania alkoholu, palenia papierosów itd.
Powtarzanie badania
W przypadku badania metodą utleniania elektrochemicznego i wyniku ponad 0,00 mg/ dm sześć. alkoholu w wydychanym powietrzu pracownik może zażądać weryfikacji badania przy użyciu spektrometrii w podczerwieni. To badanie musi być wtedy wykonane niezwłocznie. Kolejnym przypadkiem kiedy powtarza się badanie, jest wynik ponad 0,00 mg/ dm sześć. alkoholu w wydychanym powietrzu, ale tutaj ponowne badanie dokonuje się tą samą metodą. W przypadku:
- badania metodą utleniania elektrochemicznego- badanie przeprowadza się wtedy niezwłocznie.
- badania przy użyciu spektrometrii w podczerwieni- badanie dokonuje się po upływie 15 min.
W przypadku wyniku równego lub ponad 0,10 mg/ dm sześć. alkoholu w wydychanym powietrzu, a drugim badaniu wyniku 0,00 mg/ dm sześć. alkoholu w wydychanym powietrzu, konieczne jest przeprowadzenie trzeciego pomiaru tym samym urządzeniem.
Praca zdalna – czyli ile pracodawca dołoży do rachunków pracownika?
Ustnik przy analizatorze wydechu
Pracodawca może posługiwać się analizatorem wydechu bez ustnika, jeżeli jest to przewidziane w sposobie jego eksploatacji. Jednakże wedle przepisów, pracodawca będzie obowiązany posiadać analizator wydechu z ustnikiem. Ten wymóg bierze się z przepisów rozporządzenia, gdzie jeśli w pierwszym badaniu wykazano obecność alkoholu w wydychanym powietrzu przy wykorzystaniu urządzenia bez ustnika, w kolejnym należy przeprowadzić badanie alkomatem z użyciem ustnika. To jednak nie koniec problemów związanych z ustnikiem, będzie on musiał być wymieniany przy każdym pomiarze. Dodatkowo opakowanie nowego ustnika będzie musiało być otwierane w obecności badanego.
Podsumowanie
Przeprowadzenie kontroli trzeźwości, będzie wymagało skrupulatnego przygotowania i pouczenia wykonującego badania, jak postępować w określonych przypadkach. Należy pamiętać, że jeżeli zamierzamy kontrolować pracowników analizatorem wydechu przy użyciu metody utleniania elektrochemicznego, musimy również posiadać analizator wydechu przy użyciu metody spektrometrii w podczerwieni.
Źródła: kodeks pracy, rozporządzenie ministra 16 lutego 2023 r. w sprawie badań na obecność alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu w organizmie pracownika